ભારતીય રેલવે: સ્વતંત્ર ભારતનો રેલવે ટ્રેક, જેના માટે અંગ્રેજોને આજે પણ મળે છે કરોડો રૂપિયા

ભારતને આઝાદી મળ્યાને 75 વર્ષ થઈ ગયા છે. આ વર્ષે આઝાદીના અમૃત કાલની ઉજવણી થઈ રહી છે. પરંતુ દેશમાં એક રેલવે ટ્રેક પણ છે, જે આજે પણ અંગ્રેજોના કબજામાં છે. તમને આ જાણીને આશ્ચર્ય થશે પરંતુ તે સાચું છે. આ રેલવે ટ્રેકનું સંચાલન યુકેની કંપની કરે છે. ઘણી વખત ભારતે તેને ખરીદવાની ઓફર કરી હતી, પરંતુ આ મામલો કોઈ નિષ્કર્ષ પર પહોંચી શક્યો ન હતો. દર વર્ષે ભારતીય રેલવે બ્રિટનની ખાનગી કંપનીને 1 કરોડ 20 લાખ રૂપિયાની રોયલ્ટી ચૂકવે છે.

આ ટ્રેકનું નામ શકુંતલા રેલવે ટ્રેક છે. માત્ર શકુંતલા જ તેના પર મુસાફરોને ચલાવતી હતી. આ કારણે આ ટ્રેકનું નામ પણ પડી ગયું. આ ટ્રેક નેરો ગેજ એટલે કે શોર્ટ લાઇનનો છે.

હવે શકુંતલા પેસેન્જર ટ્રેન તેના પર દોડતી નથી. પરંતુ લોકો તેને ફરીથી ચલાવવાની સતત માંગ કરી રહ્યા છે. આ ટ્રેક 190 કિલોમીટરનો છે. અને મહારાષ્ટ્રના અમરાવતીથી મુર્તઝાપુર સુધી વિસ્તરે છે. શકુંતલા એક્સપ્રેસ લગભગ 6-7 કલાકમાં આ યાત્રા પૂરી કરે છે.

આ ટ્રેક પર ઘણા નાના રેલ્વે સ્ટેશનો છે. આ ટ્રેન યવતમાલ, અચલપુર સહિત 17 અલગ અલગ સ્ટેશન પર ઊભી રહે છે. તેમાં કુલ 5 કોચ હતા અને તે 70 વર્ષ સુધી સ્ટીમ એન્જિનની મદદથી ચલાવવામાં આવ્યા હતા.

ડીઝલ એન્જિનની શરૂઆત 1994માં થઈ હતી. આ રેલવે ટ્રેક પર તમને બ્રિટિશ યુગના રેલવેના સાધનો અને સિગ્નલ જોવા મળશે. જ્યારે ટ્રેનમાં ડીઝલ એન્જિન લગાવવામાં આવ્યું ત્યારે કોચની સંખ્યા વધીને 7 થઈ ગઈ.

ટ્રેન રોકવામાં આવી ત્યાં સુધી દરરોજ 1000 લોકો તેમાં મુસાફરી કરતા હતા.

જણાવી દઈએ કે આ ટ્રેકને બનાવવાનું કામ વર્ષ 1903માં શરૂ થયું હતું. 1916માં તે પૂર્ણ રીતે પૂર્ણ થયું હતું. 1947માં જ્યારે ભારતને આઝાદી મળી ત્યારે ભારતીય રેલવેએ આ કંપની સાથે સોદો કર્યો હતો.

આ અંતર્ગત રેલવે આ કંપનીને રોયલ્ટી આપે છે. ભલે સરકાર તેને રોયલ્ટી આપે. પરંતુ છેલ્લે શકુંતલા પેસેન્જરને ૨૦૨૦ માં ચલાવવામાં આવ્યો હતો.

કંપનીએ 60 વર્ષથી તેના પર કોઈ સમારકામ કર્યું નથી. ટ્રેનની સ્પીડ પણ 20 કિમીથી વધારે નથી. આવી સ્થિતિમાં ટ્રેન હાલ પૂરતી બંધ કરી દેવામાં આવી છે.