હેપી બર્થડે સુનીલ ગાવસ્કર: ભૂતપૂર્વ ભારતીય ક્રિકેટર સુનીલ ગાવસ્કર, વિશ્વના મહાન ટેસ્ટ બેટ્સમેનોમાંના એક, આજે તેમનો 75મો જન્મદિવસ ઉજવી રહ્યા છે. ‘લિટલ માસ્ટર’ તરીકે ઓળખાતા આ દિગ્ગજએ ભારત માટે 125 ટેસ્ટ અને 108 ODI મેચ રમી હતી. ગાવસ્કર એકમાત્ર એવા બેટ્સમેન હતા જેમણે ટેસ્ટમાં 10000 રનના આંકડાને સ્પર્શ કર્યો હતો. તેણે આ ફોર્મેટમાં 34 સદી ફટકારીને 10122 રન બનાવ્યા છે. તેવી જ રીતે, ODIમાં તેણે 103ના સર્વશ્રેષ્ઠ સ્કોર સાથે 3092 રન બનાવ્યા હતા. તેમના જન્મદિવસ પર ચાલો જાણીએ 5 રસપ્રદ વાતો…
મહાન ક્રિકેટરોમાંના એક ગાવસ્કર માછીમાર બની ગયા હોત. તેણે પોતે જ આ વાતનો ખુલાસો કર્યો હતો. પોતાની આત્મકથા ‘સની ડેઝ’માં આ કિસ્સો સંભળાવતા ગાવસ્કરે કહ્યું, ‘જન્મ સમયે મારા કાકા મને હોસ્પિટલમાં મળવા આવ્યા અને તેમણે મારા કાન પર બર્થમાર્ક જોયો. બીજા દિવસે જ્યારે તે ફરી આવ્યો ત્યારે તેણે જે બાળક જોયું તેના પર બર્થમાર્ક નહોતું. આ પછી, સમગ્ર હોસ્પિટલમાં તપાસ કરવામાં આવી અને હું એક માછીમારની પત્નીને મળ્યો. ગાવસ્કરે વધુમાં કહ્યું, ‘કદાચ નર્સે ભૂલથી મને ત્યાં સુવડાવી દીધી હતી.કાકા ન હોત તો કદાચ હું માછીમાર બની ગયો હોત.
ગાવસ્કરની ક્રિકેટ ક્ષેત્ર સાથે જોડાયેલી એક ઘટના પણ છે, જ્યારે તે 10 કલાકથી વધુ સમય સુધી ક્રિઝ પર રહ્યા હતા. 1983માં ચેન્નાઈમાં વેસ્ટ ઈન્ડિઝ અને ભારત વચ્ચેની છઠ્ઠી અને છેલ્લી મેચમાં ગાવસ્કરે 425 બોલનો સામનો કરીને 236 રનની અણનમ ઈનિંગ રમી હતી, આ સ્કોર તેનો સર્વશ્રેષ્ઠ ટેસ્ટ સ્કોર પણ છે. તેણે 644 મિનિટ (10 કલાકથી વધુ) બેટિંગ કરીને આ સ્કોર બનાવ્યો. એક સમયે ભારતની બે વિકેટ કોઈ રન બનાવ્યા વિના પડી ગઈ હતી, પરંતુ ચોથા નંબરે બેટિંગ કરવા આવેલા ગાવસ્કરે શાનદાર બેવડી સદી ફટકારીને મેચને ડ્રો કરી દીધી હતી.
1981માં ઓસ્ટ્રેલિયા સામેની મેલબોર્ન ટેસ્ટ મેચમાં અમ્પાયરે આઉટ આપ્યા બાદ ગાવસ્કર ગુસ્સે થયા હતા. તત્કાલીન કેપ્ટન ગાવસ્કરનું માનવું હતું કે બોલ પેડ સાથે અથડાતા પહેલા તેના બેટ સાથે અથડાયો હતો. જો કે, તે નાખુશ હતો અને પેવેલિયન તરફ ગયો હતો. ગાવસ્કરે તેના સાથી ચેતન ચૌહાણને પણ પેવેલિયન પરત ફરવાનું કહ્યું અને બંને બેટ્સમેન ડગઆઉટ તરફ ચાલવા લાગ્યા. જો કે, ટીમ ઈન્ડિયાના મેનેજર શાહિદ દુર્રાનીએ બાઉન્ડ્રી પાસે ઉભેલા ચેતન ચૌહાણને નવા બેટ્સમેન દિલીપ વેંગસરકર સાથે બેટિંગમાં પાછા ફરવાનું કહ્યું. બાદમાં એક ઈન્ટરવ્યુ દરમિયાન ગાવસ્કરે કહ્યું હતું કે તેણે આવું ન કરવું જોઈતું હતું.
એક રૂઢિપ્રયોગ છે જેનો અર્થ છે અણગમો. ગાવસ્કર સાથે વેસ્ટ ઈન્ડિઝનો પણ એવો જ સંબંધ હતો. 1971માં વેસ્ટ ઈન્ડિઝના પ્રવાસે ગયેલી ભારતીય ટીમે શ્રેણી જીતી હતી. તે ગાવસ્કર હતા, જે તેની પ્રથમ ટેસ્ટ શ્રેણી રમી રહ્યા હતા અને તેણે પોર્ટ ઓફ સ્પેનમાં આયોજિત શ્રેણીની છેલ્લી મેચની બીજી ઇનિંગમાં રેકોર્ડ 220 રન બનાવ્યા હતા. ગાવસ્કરે 529 મિનિટ સુધી વેસ્ટ ઈન્ડિઝના બોલરોનો સામનો કર્યો હતો. ભારતે આ શ્રેણી 1-0થી જીતી હતી. ગાવસ્કરે આ શ્રેણીમાં 774 રન બનાવ્યા હતા., જે ડેબ્યૂ ટેસ્ટ શ્રેણીમાં કોઈપણ બેટ્સમેન દ્વારા સૌથી વધુ રન બનાવવાનો રેકોર્ડ છે.
ગાવસ્કરે ટેસ્ટ મેચની બંને ઇનિંગ્સમાં સદી ફટકારી છે અને આ દિગ્ગજ ખેલાડીએ આવું એક નહીં પરંતુ ત્રણ વખત કર્યું છે. આ સિદ્ધિ હાંસલ કરનાર તે એકમાત્ર ભારતીય પણ છે. ગાવસ્કરે વેસ્ટ ઈન્ડિઝ સામે ડેબ્યૂ ટેસ્ટ સિરીઝની મેચમાં 124 અને 220 રનની ઈનિંગ્સ રમી હતી. 1978માં તેણે પાકિસ્તાન સામેની મેચમાં 111 અને 137 રન બનાવ્યા હતા. તે જ સમયે, ત્રીજી વખત, તેણે 1978માં વેસ્ટ ઈન્ડિઝ વિરુદ્ધ ટેસ્ટ મેચની બંને ઈનિંગ્સમાં સદી ફટકારવાનું કારનામું કર્યું, જ્યારે તેણે 107 અને 182 રનની ઈનિંગ્સ રમી હતી.